Fytoplankton

Onder fytoplankton wordt de vrij in het water zwevende (van waterbeweging afhankelijke) algengemeenschap verstaan. In het zoete water worden uitsluitend vormen met chlorofyl gemonitord, in het zoute water worden ook bepaalde vormen zonder chlorofyl gemonitord (onder andere heterotrofe dinoflagellaten). Het fytoplankton kan zich afhankelijk van de omstandigheden homogeen verdeeld over de waterkolom of geconcentreerd in bepaalde waterlagen bevinden.

Inhoud:

Informatiebehoefte

Rijkswaterstaat voert biologische, onder andere op fytoplankton gerichte monitoringswerkzaamheden uit in het kader van de Monitoring Waterstaatkundige Toestand des Lands (MWTL) en verplichtingen volgend uit o.a. de Europese Kaderrichtlijn Mariene Strategie (KRM), de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW), Natura 2000 en de (nationale) Flora en Faunawet.

Operationele eisen en parameters

Zowel de soortsamenstelling als de abundantie van zwevende algen worden gemeten. Voor de soortensamenstelling worden de soorten uit de genomen watermonsters gedetermineerd en geteld. Voor abundantie wordt het chlorofyl-a gehalte gemeten.

Voor de zwemwaterrichtlijn wordt alleen de concentraties blauwalgen op zwemwaterlocaties gemeten.

Meetstrategie en methode

Een beschrijving van de bemonsteringsmethoden voor fytoplankton staan beschreven in deze voorschriften.

Bemonstering van fytoplankton gebeurt met een steekbuis

Bemonstering van fytoplankton gebeurt met een steekbuis

Op verreweg de meeste meetlocaties van het chemisch meetnet wordt ook chlorofyl gemonsterd. Het aantal locaties voor gegevensverzameling voor soortsamenstelling in het biologisch meetnet is veel kleiner.

Startjaar

Voor zoute wateren is gestart in 1990, zoete wateren in 1992. In het zoete water zijn de eerste jaren abundantie-analyses en soortensamenstelling-analyses uitgevoerd. De wijze van analyseren is in de loop der tijd aangepast aan de nieuwe inzichten.

Gegevensbeheer en ontsluiting

De monitoringdata van fytoplankton zijn op de volgende manieren beschikbaar gemaakt:

  1. via de Service Desk Data
  2. via waterinfo.rws.nl, naar verwachting vanaf eind 2025. Tip: gebruik 'Download historische data' onder tabblad Expert voor grotere hoeveelheden data over een langere tijdsperiode.
  3. via waterwebservices.  

Ook als u bepaalde data niet kunt vinden, of een andere vraag heeft over data, kunt u contact opnemen met de Service Desk Data van Rijkswaterstaat.


Jaarrapportages marien

Ieder jaar wordt van de monitoring een rapport geschreven met informatie over de methode van bemonsteren en analyse en soms de opvallende resultaten.

Jaarrapportages zoet water

Ieder jaar wordt van de monitoring een rapport geschreven met informatie over de methode van bemonsteren en analyse en soms de opvallende resultaten.

KRW-toetsing zoet water

In de zoete rijkswateren wordt fytoplankton onder meer gemonitord voor de Kaderrichtlijn Water.  De EKR's (Ecologische Kwaliteits Ratio) per KRW waterlichaam zijn te vinden op de pagina met KRW-oordelen.