Plastic in vogelmagen

Plastics in magen van Noordse Stormvogels is 1 van de mariene afvalindicatoren, en heeft binnen OSPAR de status van Common indicator. Dit betekent dat de OSPAR-lidstaten rond de Noordzee zich eraan hebben verbonden om deze indicator te monitoren en te beoordelen voor OSPAR/KRM.

Inhoud:

Noordse stormvogel

Informatiebehoefte

Voor de Kaderrichtlijn Mariene Strategie (KRM) zijn hoeveelheden plastics in de magen van Noordse stormvogels een indicator voor drijvend marien zwerfvuil. De KRM sluit daarbij aan bij de onder OSPAR ontwikkelde Common indicator. Het EcoQO (Ecological Quality Objective) van OSPAR is dat niet meer dan 10% van de stormvogels meer dan 0,1 gram plastics in de maag heeft. Deze Common indicator is voor de hele Noordzee berekend voor de OSPAR Initiële Beoordeling in 2017.

Het doel van de monitoring is het bepalen van de mate van vervuiling van de Noordzee met drijvende plastics. Dit gebeurt door het jaarlijks meten van de aanwezigheid en hoeveelheden van plastics (gewicht en aantal) in de magen van op de stranden van de Nederlandse Noordzeekust aangespoelde Noordse Stormvogels en de trend daarin. Dit gebeurt volgens dezelfde OSPAR-standaardmethode. De monitoring vindt sinds 1979 plaats en wordt sinds 2010 in opdracht van Rijkswaterstaat jaarlijks gecoördineerd en uitgevoerd door Wageningen Marine Research (WMR).

Plastic in stormvogelmaag
Caption

Meetstrategie

Jaarlijks worden (onder meer door vrijwilligers van de Nederlandse Zeevogelgroep, NZG) aangespoelde dode Noordse Stormvogels verzameld op de stranden van de Nederlandse Noordzeekust. De inhoud van hun magen wordt door WMR geanalyseerd.

De Nederlandse kust valt binnen 3 OSPAR-regio’s. Het MWTL-meetnet gaat alleen over de gestrande Noordse Stormvogels op de Nederlandse kust, verdeeld in verschillende Kustdelen.

De OSPAR-regio’s zijn:

  • 08 Noordzeekust van de Frans-Belgische grens tot Texel
  • 09 Noordzeekust van Texel tot aan de Elbe in Duitsland
  • 10 Waddenzeekust van Texel tot aan de Elbe in Duitsland
Plastic in stormvogelmaag
Plastic in de maag van één Noordse Stormvogel te weten de vogel met nummer: NET-2017-039. (bron: Jan van Franeker, Wageningen Marine Research)

Op de foto is een volwassen vrouwtje te zien, gevonden op Ameland, 16 januari 2017. Compleet vermagerd, maar de aanleiding daarvoor is niet bekend. 52 stukjes plastic in de maag, gewicht: 0.6286 gram. Dat is ongeveer tweemaal het gemiddelde voor Noordse Stormvogels van de Nederlandse kust. Maar dit is niet echt een extreem geval. De linkerrij toont industrieel plastic granulaat, daarnaast een paar rijtjes velvormige plastics. Midden onder 1 schuimvormig en 1 draadvormig stukje, en dan rechts een hele serie hardere fragmenten.

Kwaliteit

De kwaliteit wordt geborgd door een internationaal afgestemd voorschrift: OSPAR 2015a. Guidelines for Monitoring of plastic particles in stomachs of fulmars in the North Sea area. OSPAR Commission Agreement 2015-03e (Source: EIHA 15/5/12 Add.1). 26pp.

Noordse stormvogel
Caption

Databeheer en -ontsluiting

Van de data vanaf 2000 is Rijkswaterstaat mede-eigenaar, samen met WMR. Die data kunt u binnenkort op deze site vinden (zie tabblad Download Data in de hoofdnavigatie). Mocht u oudere data willen hebben, dan verwijzen wij u naar Wageningen Marine Research.

Dataformat

De database bestaat uit de volgende kolommen:

Beschrijving velden in het csv-uitvoerbestand
Dataveld Uitleg
SampleCode Uniek nummer voor elke gevonden vogel. Deze code is als volgt opgebouwd: NET (staat voor Netherlands), gevolgd door het jaar dat de vogel is verzameld en daarachter een volgnummer.
SpeciesName Wetenschappelijke naam van de soort
SampleDate Verzameldatum in het format JJJMMDD
Country Land waar de vogel is gevonden
LocationDescription Nadere omschrijving van de locatie waar de vogel is gevonden
AreaCode Gebiedscode. De gehele Nederlandse kustlijn is opgedeeld in kleinere trajecten, van 1 of enkele kilometers lengte, waarbij de posities van de strandpalen in de meeste gevallen leidend zijn (zie Exceltabel 'trajectindeling Nederlandse kust.xlsx'). Deze code is als volgt opgebouwd: NLD (staat voor Nederland), gevolgd door 2 cijfers die voor een grotere kustindeling staan (10 Delta, 20 Zuid-Hollandse kust, 30 Noord-Hollandse kust, 40 kust Razende Bol, Texel en Vlieland, 50 kust overige Waddeneilanden, 60 kust vaste landzijde Waddenzee), gevolgd door een volgnummer van 2 cijfers. Meer informatie om snel een indruk te geven waar de verschillende kustdelen liggen.
Latitude Breedtegraad in graad.decimaal in WGS84
Longitude Lengtegraad in graad.decimaal in WGS84
Sex Geslacht gevonden vogel (M = man, F = vrouw, UNK = onbekend)
AgeGr Leeftijdsgroep (ADULT = adult, NONAD = onvolwassen, NOAGE = leeftijd onbekend)
NIND Aantal stuks industrieel plastics
GIND Gewicht industrieel plastics in gram
NUSE Aantal stuks gebruikers plastics
GUSE Gewicht gebruikers plastics in gram
NPLA Totaal aantal stuks plastics
GPLA Totaal gewicht plastics in gram

Aanvullende informatie

Jaarrapportages

De jaarrapportages over plastics in magen van Noordse Stormvogels vindt u op het Rijkswaterstaat Publicatie Platform:

Informatie over onderzoek naar effecten plastics

Wageningen Marine Research beschrijft onderzoek naar de effecten van plastic op het dierenleven.