Big brother telt zeearenden
Rijkswaterstaat brengt al ruim 40 jaar de vogelstand van het IJsselmeer en Markermeer in kaart. Dat gebeurt iedere maand vanuit de lucht en dat geeft een prachtig beeld over het gebruik van het gebied door watervogels, steltlopers, meeuwen en sterns. Mennobart van Eerden en Mervyn Roos zien naast de algemenere soorten die soms met tienduizenden tegelijk worden waargenomen ook zeldzame soorten, zogenoemde ‘specials'.
Een hele bijzondere soort die de afgelopen 10 jaar steeds vaker opduikt is de zeearend. Sinds 2006 broedt er een paar in de Oostvaardersplassen en dit stel is sindsdien goed gevolgd, ook vanuit de lucht. Zo is de bezetting van het nest goed te zien van boven en ook het aantal jongen dat uitvliegt. Mennobart: ‘Dit broedpaar is ook meteen het succesvolste paar in Nederland, met in 15 jaar precies 20 uitgevlogen jongen. Slechts een enkele keer ging het mis, zoals in 2018 toen het nest uit de boom zakte. Zeearend nesten zijn soms wel één à twee kuub aan takken en bij storm vangt zo’n boom veel wind. De ouders gaan in zo’n geval niet meer broeden, gewoon omdat er geen tijd meer voor is.’ .
Vliegende deur
Zeearenden worden soms ook jagend gezien, dan is pas goed duidelijk waarom de vogel de bijnaam “vliegende deur” heeft. Al die jonge vogels zwerven door Nederland en het aanbrengen van kleine GPS-zenders heeft geleerd dat de onvolwassen arenden heel makkelijk excursies maken van 100 tot500km lang. Ze zijn daarbij al in Frankrijk, België en Duitsland getraceerd, iets wat met gewone waarnemingen nooit zou zijn gelukt. Door de komst van Marker Wadden, Trintelzand en de lage waterstanden in de Oostvaardersplassen vertoeven de arenden graag in Nederland. Vanuit de lucht komen we tijdens de laatste tellingen regelmatig 8 tot 14 individuen.
[Tekst loopt door onder afbeelding]
Silverback, White spot en Darky
Mennobart: ‘Sommige arenden zijn individueel herkenbaar, zo is het oude mannetje uit de Oostvaardersplassen extreem licht op kop en schouders en vliegen er jonggezellen rond. Ik kan de individuele arenden herkennen aan meer of minder typische, lichte rugveren. Net als de berggorilla’s uit Oeganda krijg ik dan wel een de neiging om ze namen te geven als Silverback, White-spot en Darky’ grapt de ecoloog.
[Tekst loopt door onder afbeelding]
Moerasbos
Het mooie van de luchttellingen is dat je op één dag, en binnen enkele uren de arenden kunt spotten over een heel groot gebied, van Amsterdam tot de Afsluitdijk, . Er zijn nu vier nesten langs het Markermeer en IJsselmeer en drie langs de Randmeren. Ook op Marker Wadden en Trintelzand zullen ze in de toekomst gaan broeden, mits er voldoende moerasbos gaat ontwikkelen, aldus Van Eerden.
