Gebruik van data

Inhoud:

• Verschil data en informatie
• Samenhang Waterinfo en Waterinfo Extra
• Verschil tussen MWTL- en projectmonitoring
• Protocol archiveren RWS projectdata
• De verschillende databronnen
• Dataformats en standaarden
• Webservices en portals
• Achtergrondrapporten – Rijkswaterstaat Publicatie Platform
• Handleidingen
• Voorwaarden gebruik data
• Disclaimer
• Privacystatement en cookies

Verschil data en informatie

Op deze site worden data beschreven en beschikbaar gesteld (zie tabblad Download data). Worden de data statistisch geanalyseerd of anderszins opgewerkt dan ontstaat 'informatie'. Zo noemen we de waterstanden die iedere 10 minuten gemeten worden bij Hoek van Holland data. Wordt hier een daggemiddelde waarde of een overschrijdingskans van berekend, dan noemen we dat informatie. We meten ook de waterkwaliteit, door bijvoorbeeld de concentratie cadmium op een puntlocatie te meten (vaak 12 keer per jaar). Deze metingen over 1 jaar worden via een bepaalde berekening getoetst aan Europese waterkwaliteitsnormen. De uitkomst van de berekening noemen we 'informatie' en de 12 individuele metingen noemen we 'data'.

Op deze site kunt u data van Rijkswaterstaat downloaden (zie tabblad Download data). Op het Tabblad Overige links vindt u links naar sites met informatie over de watersystemen van Rijkswaterstaat.

Naar: J.G. Timmerman (2011) Bridging the water information gap; structuring the process of specification of information needs in water management. PhD-thesis

Samenhang Waterinfo en Waterinfo Extra

Waterinfo is de internetsite van Rijkswaterstaat om de (meeste) waterdata te bekijken en te downloaden. Dit is een hoogwaardige ontsluiting van data (veel functionaliteit, data gestandaardiseerd). Niet alle data van Rijkswaterstaat passen in die internetsite. Data die daar (nog) niet beschikbaar te maken zijn, ontsluit Rijkswaterstaat op de site Waterinfo Extra (= deze site).

Verschil tussen MWTL- en projectmonitoring

Rijkswaterstaat heeft een landelijk monitoringprogramma waarmee de structurele informatiebehoefte van Rijkswaterstaat en het ministerie Infrastructuur en Waterstaat wordt vervuld. Dit meetnet is landsdekkend en meet morfologische, fysische, chemische en biologische kenmerken van de rijkswateren. Ook het meten van de zwemwaterkwaliteit en afval valt hieronder. Deze monitoring bestaat al lang en is redelijk constant in de tijd. We noemen het Monitoring van de Waterstaatkundige Toestand des Lands (MWTL). Voor een beschrijving van dit meetnet zie tabblad Monitoring.

Naast de structurele monitoringprogramma's, die meerdere informatiebehoeftes dekken, hebben we ook incidentele, niet structurele metingen bij Rijkswaterstaat. Dit gebeurt in projecten en programma's met een specifieke doelstelling en een geplande eindtijd (zie tabblad Projecten). Beschikbare data van die projecten onsluiten we op deze siten (zie tabblad Download data).

Protocol archiveren RWS-projectdata

Rijkswaterstaat heeft een protocol (docx, 43 kB) geschreven om projectdata na afloop van het project te archiveren en te ontsluiten via Waterinfo Extra. Dit protocol is bedoeld voor projectleiders bij Rijkswaterstaat en kennisinstellingen en adviesbureaus die voor Rijkswaterstaat projectdata verzamelen en/of beheren.

De verschillende bronnen

De data, die voortkomen uit de structurele montoringprogramma's en uit de projecten, beheert Rijkswaterstaat in diverse databases. Meestal beheert Rijkswaterstaat deze gegevens zelf, maar een aantal data worden in opdracht van Rijkswaterstaat door externe partijen beheerd. Zo staan de emissiedata bij het RIVM, de vogeldata bij SOVON en de visdata bij Wageningen Marine Research. Binnen Rijkswaterstaat hebben we ook verschillende databases. In het databestand DONAR  staan fysische (bijvoorbeeld waterstanden) en chemische data (bijvoorbeeld concentraties nutriënten). DONAR wordt op termijn vervangen door WADAR. In Aquadesk staan de data over plankton, waterplanten en  bodemdieren.

Data uit DONAR hebben specifieke veldnamen. In Waterinfo Extra zijn deze velden anders genoemd, zodat duidelijker is wat wordt bedoeld. Voor een uitleg van de DONAR en Waterinfo Extra velden (xlsx, 16 kB) kun je een Excel-bestand downloaden.

Dataformats en standaarden

Om data makkelijk uit te wisselen heeft de watersector in Nederland afgesproken om een uniforme taal voor data te gebruiken; de Aquo-standaard. In deze standaard is vastgelegd welke termen en definities we hanteren en welke namen je mag gebruiken. Ook het datamodel is door IM-Metingen vastgelegd. Het Informatiehuis Water (IHW) beheert de Aquo-standaard. Voor vragen kunt u terecht bij de sercivedesk@ihw.nl of 088 – 797 1444.

Ook de Europese Unie (EU) verplicht Nederland om te zorgen dat gebruikers data beter kunnen vinden, gebruiken en interpreteren; INSPIRE. In het kader van INSPIRE realiseren de Europese lidstaten een digitaal netwerk voor het uitwisselen van gegevens over de leefomgeving. Binnen Nederland ondersteunt Geonovum  dataproviders van de overheid bij de invoering van INSPIRE in Nederland.

• Klik hier voor meer informatie over Geonovum en INSPIRE
• Klik hier voor meer informatie over INSPIRE van de EU

Aquo is een Nederlandse standaard, die gebruik maakt van de Nederlandse taal. Internationaal worden andere, verschillende standaarden gebruikt. Op de Noordzee heb je onder andere Seadatanet, ICES, OSPAR en WISE.

• seadatanet.org
• ices.dk
• ospar.org
• water.europa.eu

Rijkswaterstaat streeft ernaar om data in het Aquo-format beschikbaar te stellen, maar in de praktijk zijn we nog niet zo ver. Alleen de data die we via de site Waterinfo beschikbaar stellen voldoen momenteel altijd aan de Aquo-standaard. De andere data hebben het dataformat zoals ze zijn opgeslagen in de database.

Het Informatiehuis Marien (IHM) heeft samen met Noordzee stakeholders een Protocol Mariene Data opgesteld. Centraal staat het makkelijk beschikbaar stellen van mariene open data, gebruik makend van moderne technieken zoals viewers en INSPIRE services. Als vervolg op het open maken is een gemeenschappelijk taal (semantiek) zeer gewenst. De huidige versnippering van semantische standaarden maakt uitwisseling en vergelijk van data moeilijk.

In de INSPIRE marine pilot is geconstateerd dat de INSPIRE-techniek een goede aanjager is voor open data, maar dat een Europa-brede uniforme semantische standaard dringend gewenst is.

Webservices en portals

Op deze site kunt u data downloaden (zie tabblad Download data) en dan krijgt u de data in csv-formaat (die u bijvoorbeeld kunt openen in Excel). Vaak wordt zo'n site 'portal' genoemd, maar de definities van ‘portal’ verschillen nogal.

Een andere manier om data beschikbaar te stellen zijn webservices. Naast ‘portals’ biedt Rijkswaterstaat in veel gevallen dezelfde data via webservices aan. Webservices zijn interfaces die via protocollen benaderd kunnen worden. Deze zijn bedoeld voor de meer specialistische gebruikers, die kunnen programmeren. De data die u in Waterinfo kunt vinden zijn ook beschikbaar als webservice. Zie voor meer informatie deze pagina.

Op deze site wordt niet veel aandacht besteed aan webservices, maar een aantal webservices kunt u vinden onder:

• Geowebviewer van Rijkswaterstaat
• Nationaal Georegister
• PDOK

Een portal en/of webservice is bedoeld voor specifieke doelgroepen. Je moet je realiseren dat dezelfde gegevens via meerdere websites opgevraagd kunnen worden. Dus dezelfde gegevens staan op meerdere plekken op het internet.

Achtergrondrapporten – Rijkswaterstaat Publicatie Platform (RPP)

Rapporten over de inwinning van gegevens, de analyse van deze gegevens en de toepassing in het waterbeleid en –beheer zijn veelal terug te vinden op de Rijkswaterstaat Publicatie Platform van Rijkswaterstaat.

Bij de beschrijving van de monitoringonderdelen (zie tabblad  Monitoring of projecten) geven we zoveel mogelijk links naar de gerelateerde rapporten, die op de RPP of eventuele andere sites staan.

Handleidingen

Hieronder vindt u de volgende handleidingen:

1. Handleidingen Viewer Waterinfo Extra
2. Handleiding Geowebviewer

Voorwaarden gebruik data

Copyright

Tenzij anders vermeld is op de inhoud van deze website de Creative Commons zero verklaring (CC0) van toepassing. Dit geldt ook voor de data die op deze site worden ontsloten op tabblad Download data. Dat houdt in dat iedere vorm van hergebruik van de data op deze site is toegestaan, tenzij bij of in een bepaald onderdeel (bijvoorbeeld een foto of een document) staat aangegeven dat op dat onderdeel een auteursrechtelijke uitzondering van toepassing is ('copyright' of teken van copyright).

Bij hergebruik van de data of in houd van deze website is naamsvermelding niet verplicht. Maar bij het citeren van de inhoud mag niet de indruk worden gewekt dat de rijksoverheid zonder meer de strekking van het afgeleide werk onderschrijft.

De volgende rechten worden door Creative Commons zero verklaring niet gewijzigd en blijven dus van kracht:

• Octrooirechten en merkrechten.
• De rechten van anderen, ofwel op onderdelen van deze website ofwel op de wijze waarop de website wordt gebruikt, zoals het portretrecht of privacyrecht.

Toegankelijkheid

Bij de realisatie van de website besteedt Waterinfo Extra veel aandacht aan gebruiksvriendelijkheid, toegankelijkheid, bouwkwaliteit en vindbaarheid. Het doel is alle informatie zo aan te bieden dat iedereen deze kan vinden, gebruiken en bekijken. Daarnaast streeft Waterinfo Extra naar een duurzaam hoge bouwkwaliteit, zodat beheer en doorontwikkeling gericht gebeurt en tegen beheersbare kosten.

Waterinfo Extra is een website met een ruim aanbod van documenten van  projecten en organisaties. Daarom zijn er soms problemen en aandachtspunten. Het kan dus gebeuren dat je als bezoeker, in een enkel geval, verminderde toegankelijkheid ervaart.

Waterinfo Extra biedt geen alternatieven voor deze situatie, maar streeft naar een zo snel mogelijke oplossing. Via het contactformulier kunt u problemen, tips en opmerkingen melden.

Maatregelen

De ontwerp-, bouw-, beheer- en redactieprocessen zijn zo ingericht dat fouten binnen een redelijke tijd worden gesignaleerd. Vervolgens worden de gevonden problemen zo snel mogelijk verholpen.

Planning

Waterinfo Extra lost iedere situatie of fout zo snel als mogelijk op.

Disclaimer

Serviceniveau

Rijkswaterstaat maakt onderscheid in 'missiekritische' en 'niet-missiekritische' applicaties. Missiekritische applicaties worden gebruikt om de kerntaken van Rijkswaterstaat uit te voeren, zoals het beschermen tegen hoog water. Waterinfo (Extra) is bedoeld om data van Rijkswaterstaat met de maatschappij te delen, maar is géén missiekritische applicatie. Het bijbehorende serviceniveau en kwaliteitsborging zijn daarom lager dan bij de missiekritische systemen.

Rijkswaterstaat spant zich in om de aangeboden data, informatie en teksten actueel en volledig te houden.

Aansprakelijkheid

Rijkswaterstaat als opdrachtgever en als beheerder aanvaardt geen enkele verantwoordelijkheid voor gevolgen van aannames of gevolgtrekkingen gebaseerd op data en teksten die via de site Waterinfo Extra worden ontsloten.

Mocht u fouten of onvolledigheden ontdekken, dan kunt u die aan Rijkswaterstaat doorgeven via het contactformulier.

Privacystatement en cookies

Privacy

Persoonsgegevens die via deze site worden verzameld, gebruikt het Waterinfo Extra alleen voor het doel waarmee u ze hebt achtergelaten. Dat heeft alleen betrekking op zaken waarbij je zelf contact opneemt via Contact. Daarmee voldoet Waterinfo Extra aan de privacywetgeving.

Waterinfo Extra maakt gebruik van PIWIK

Om bezoekersaantallen en interesses van bezoekers te monitoren maakt Waterinfo Extra gebruik van PIWIK.  Er is een toelichting op het gebruik van PIWIK  door Rijkswaterstaat opgesteld.

Cookies

Per 5 juni 2012 is, als onderdeel van de Telecomwet, de Cookiewet van kracht. Deze stelt eisen aan het gebruik van cookies door websites.

Cookies zijn kleine tekstbestandjes die op uw computer worden opgeslagen door een website die u bekijkt. Daarmee is uw computer te herkennen tijdens uw bezoek. Waterinfo Extra  plaatst alleen functionele cookies, die nodig zijn voor het optimaal gebruik of het verbeteren van de site.