KNMI'23 afvoerscenario's Rijn en Maas


In oktober 2023 heeft het KNMI nieuwe klimaatscenario’s gepubliceerd. In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat zijn Deltares, Rijkswaterstaat en het KNMI een samenwerking aangegaan om het effect van de nieuwe klimaatscenario’s op het afvoerregime van de Rijn en Maas te bepalen.

KNMI’23 afvoer-tijdreeksen voor Rijn en Maas

De methode voor het verkrijgen van afvoer-tijdreeksen voor verschillende afvoerscenario’s voor de Rijn en Maas en de resultaten hiervan zijn beschreven in het Deltares rapport Implications of the KNMI’23 climate scenario’s for the discharge of the Rhine and Meuse” (Buitink et al., 2023) op het Rijkswaterstaat Publicatie Platform . Dit rapport is noodzakelijk voor een goed begrip van de afvoerreeksen en dient ook als datarapportage gelezen te worden.

Voor het berekenen van de afvoerscenario’s heeft het KNMI meteorologische data aangeleverd voor een referentieklimaat en de klimaatscenario’s SSP1-2.6, SSP2-4.5 en SSP5-8,5 respectievelijk laag, gematigd en hoog. Deze scenario’s zijn voor een aantal zichtjaren doorgerekend en heeft geleid tot 15 combinaties (zie Tabel 1) van klimaatscenario’s en zichtjaren. De door het KNMI aangeleverde meteorologische data is beschikbaar op het KNMI Data Platform.

De door het KNMI aangeleverde meteorologische data zijn vervolgens doorgerekend met de  hydrologische neerslag-afvoermodellen Wflow_sbm voor Rijn en Maas waarmee afvoer-tijdreeksen zijn verkregen. Zowel het referentiescenario als elk van de 15 afvoerscenario’s bestaan uit 8 afvoer-tijdreeksen van 30 jaar, die beschikbaar zijn voor zowel de Rijn als de Maas. Deze afvoerscenario’s zijn specifiek ontwikkeld voor het bepalen van de klimaateffecten op de gemiddelde en lage afvoeren. Door de beperkte lengte van de reeks is deze niet geschikt voor vraagstukken rondom hoogwaterveiligheid.

Tabel 1 - Overzicht van beschikbare combinaties van klimaatscenario's en zichtjaren voor de Rijn en de Maas

Tijdshorizon

Laag (SSP1-2.6)

Gematigd (SSP2-4.5)

Hoog (SSP5-8.5)

Referentie voor het huidige klimaat

2033 (Paris)

2033L (Paris)

2050

2100Ln / 2100Ld

2050Mn / 2050Md

2050Hn / 2050Hd

2100

2100Mn / 2100Md

2100Hn / 2100Hd

2150

2150Mn / 2150Md

2150Hn / 2150Hd

Technische Readme

De data bevatten de resultaten van de KNMI’23 afvoerscenario’s voor de Rijn en Maas en zijn beschikbaar in .xlsx-formaat. De tijdseries bevatten de uitvoer van het wflow_sbm model dat gebruikt is om de afvoer van beide rivieren te simuleren.

De tijdseries zijn de afvoerreeksen (in m3/s), representatief voor de volgende locaties:

  • Maas: Eijsden, maar zonder de afsplitsing tussen de Maas (rivier) en Prins Albertkanaal (dus de waardes is de som van de afvoer op beide locaties)
  • Rijn: Lobith

De afvoerreeksen op bovenstroomse locaties in het Rijn- en Maasstroomgebied, dus bovenstrooms Lobith & Eijsden, zijn beschikbaar op aanvraag.  Neem hiervoor contact op met de Servicedesk data.

Voor de Rijn worden twee verschillende reeksen geleverd: een gecorrigeerde reeks en een niet-gecorrigeerde reeks. De gecorrigeerde reeks bevat de resultaten na het uitvoeren van de afvoer-biascorrectie, en de niet-gecorrigeerde reeks bevat de directe wflow resultaten. Voor analyses gerelateerd aan waterbeheer en klimaatadaptatie in Nederland raden we aan om de gecorrigeerde reeksen te gebruiken. Voor gebruikers die interesse hebben in het hele Rijn stroomgebied raden we aan om de ongecorrigeerde reeksen te gebruiken. Zie voor uitgebreide toelichting H4 in het rapport (Buitink et al., 2023).

Meer details, resultaten en uitleg zijn te vinden in Buitink et al., 2023. De data zelf zijn beschikbaar in de volgende datadirectory: KNMI’23_afvoerscenarios RijnMaas/.

Data zijn geproduceerd door Deltares (2023) in samenwerking met Rijkswaterstaat en KNMI, in opdracht van DGWB.

Overzicht beschikbare data

Tabel 2 overzicht beschikbare data

Topic

Toelichting

Maas

Dagelijkse gesimuleerde afvoeren bij Eijsden voor alle scenario’s, inclusief het huidige klimaat.

Rijn (gecorrigeerd)

Dagelijkse gesimuleerde afvoeren bij Lobith voor alle scenario’s, inclusief het huidige klimaat. Bevat de reeksen na het uitvoeren van de afvoer-biascorrectie.

Rijn (niet-gecorrigeerd)

Dagelijkse gesimuleerde afvoeren bij Lobith voor alle scenario’s, inclusief het huidige klimaat. Bevat de niet-gecorrigeerde reeksen.


Projectsoort
Onderzoek
Thema
Fysica
Stadium
Afgerond
Financier
Ministerie IenW/Rijkswaterstaat