Zoutmetingen IJsselmeer


Het IJsselmeer is de belangrijkste zoetwater buffer voor een groot deel van Noord-Nederland. De droogte van 2018 heeft laten zien dat bij droge omstandigheden, de zoutindringing in het IJsselmeer toeneemt en de chloride-concentraties in het gehele meer en ter hoogte van het drinkwaterinnamepunt Andijk kunnen oplopen. Bij het drinkwaterinnamepunt Andijk heeft dit in 2018 geleid tot het tijdelijk stoppen van het innemen van drinkwater uit het IJsselmeer.

Om beter zicht te krijgen op de zoutverspreiding in het IJsselmeer zijn tussen juli 2022 en april 2023 mobiele metingen verricht.

Belangrijke bronnen van zout in het IJsselmeer zijn de schut- en spuisluizen bij de Afsluitdijk en de achtergrondconcentratie van de IJssel. Bij voldoende Rijnafvoer is de achtergrondconcentratie van de IJssel relatief laag en is er bovendien genoeg water beschikbaar om de zoutindringing van de schut- en spuisluizen grotendeels tegen te gaan. Bij lagere Rijnafvoer stijgt de achtergrondconcentratie van de IJssel en is er niet meer voldoende water beschikbaar om de zoutindringing bij de spui- en schutsluizen tegen te gaan.

Het doel van dit project, uitgevoerd met vaste meetpalen en mobiele metingen in opdracht van Rijkswaterstaat Midden-Nederland was:

  • Metingen geven een actueel beeld van de zoutverspreiding in warme fase;
    zicht op hoeveelheid zout in het IJsselmeer, het mitigeren van de zouttong door de vaargeulen en opmenging richting de bovenlaag.
  • Metingen ondersteunen operationele beslissingen voor zout beperkende maatregelen in warme fase
  • Metingen verbeteren systeemkennis en het modelinstrumentarium in de koude fase;  metingen worden achteraf gebruikt om de systeemkennis te verbeteren en om het modelinstrumentarium te valideren.

De dataset geeft de berekende chloride-concentratie (op basis van geleidbaarheid en temperatuur) op verschillende dieptes voor de relevante locaties. De chloridedata van IJsselmeer zijn te downloaden in de viewer.

Op basis van de actuele metingen kon de ernst van de situatie, de effecten van maatregelen (zoals spuien) en de effecten van externe factoren (zoals wind) beter ingeschat worden. Op basis hiervan kon het operationeel beheer direct worden aangepast.


Projectsoort
Onderzoek
Thema
Chemie
Stadium
Afgerond
Gebruiksfunctie
Natuur, Scheepvaart, Waterveiligheid
Financier
Ministerie IenW/Rijkswaterstaat