Zoutmetingen Noordzeekanaal
In het Noordzeekanaal is vanaf IJmuiden tot Amsterdam een zout-gradiënt aanwezig. Ook is er een zout-gradiënt in de verticaal. Op Waterinfo Extra zijn data van maandelijkse zoutmeettochten (zout, temperatuur en zuurstofgehalte) in de periode 1993 tot 2001 beschikbaar gemaakt.
Achtergrond
Door het schutten van schepen in IJmuiden wordt het Noordzeekanaal belast met zout water. Door de aanvoer van zoet water uit het Amsterdam-Rijnkanaal, het Markermeer en de omliggende waterschappen wordt dit zout terug gedrongen. Het resultaat is een zout tong van west naar oost en van de bodem tot het wateroppervlak.
De zout-gradiënt is waardevol voor trekvis en brak water levensgemeenschappen. Te veel zout is nadelig voor de drinkwatervoorziening en de landbouwsector. Vandaar dat Rijkswaterstaat de zouttong reguleert. Door de uitbreiding van de zeesluis in IJmuiden en droge zomers wordt dit een grotere uitdaging.
De meetcampagne
Om de regulering van de zouttong beter te begrijpen zijn in het verleden twee meetcampagnes uitgevoerd.
- Van september 1993 tot en met december 1995 is maandelijks met een schip om de twee kilometer een verticale gradiënt gemeten van IJmuiden tot Amsterdam. Zowel chloride als temperatuur zijn iedere meter (in de diepte) gemeten.
- Van juni 1999 tot en met juni 2001 is dit herhaald, maar is naast chloride en temperatuur is ook het zuurstofgehalte en -verzadiging bepaald.
De metingen zijn verricht met sensoren aan een lijn die naar beneden werd gelaten. Iedere meter is een meting gedaan.
Na 2001 is de opzet van de metingen veranderd; sindsdien worden er op 100 locaties verticalen gemeten. Deze data zijn nog niet online beschikbaar.
Data en rapportage
Via Waterinfo Extra kunt u de data downloaden.
Per maand zijn de data in een rapport in grafieken gezet, waarbij de data geïnterpoleerd zijn m.b.v. het statistiekprogramma Systat. Daarbij zijn ook de waterafvoeren bij maal- en spuicomplex IJmuiden weergegeven (voorafgaand aan de zoutmeettocht). Enkele voorbeelden van de grafieken staan hieronder. Het rapport kunt u downloaden:
- Rapport Gelaagdheid in het Noordzeekanaal (doc, 9.8 MB)
- Bijlage met waterafvoeren IJmuiden (doc, 160 kB)
Figuur: voorbeeld van geïnterpoleerde data van chloride van IJmuiden (km2) tot en met Amsterdam (km26) op 21 mei 2001. Let op: de bodemdiepte loopt op richting Amsterdam, maar dat is niet weergegeven in de grafiek.
Figuur: voorbeeld van geïnterpoleerde data van temperatuur van IJmuiden (km2) tot en met Amsterdam (km26) op 21 mei 2001. Let op: de bodemdiepte loopt op richting Amsterdam, maar dat is niet weergegeven in de grafiek.
Figuur: voorbeeld van geïnterpoleerde data van zuurstof van IJmuiden (km2) tot en met Amsterdam (km26) op 21 mei 2001. Let op: de bodemdiepte loopt op richting Amsterdam, maar dat is niet weergegeven in de grafiek.
Figuur: De waterafvoer bij spui- en maalcomplex IJmuiden voorafgaand aan de zoutmeettocht van 21 mei 2001.
Voor meer informatie over het Noordzeekanaal zie: