Waar haalt de visdief zijn voedsel?

Broedende kolonies visdieven zijn een veel voorkomend verschijnsel op Marker Wadden. Ouders voeden hun opgroeiende kuikens met verschillende soorten kleine visjes als spierinkjes, baarsjes. Maar waar komen deze visjes vandaan, welke grootte en welke soorten kiezen de visdieven voor hun jongen en waarom foerageren ze juist daar?

Dat onderzoeken ecologen van Wageningen Marine Research Joep de Leeuw, Olvin van Keeken en Cees Meeldijk in samenwerking met ecologen van Lowland Ecology Network Martin Poot, Jan van der Winden en Casper van Leeuwen van het Nederlands Instituut voor Ecologie.

Joep de Leeuw: ‘Met een Cessna vliegen we transecten over het oostelijke Markermeer en zuidwestelijke IJsselmeer. Zo brengen we nauwkeurig in kaart waar visdieven voedsel zoeken en waar vliegroutes lopen tussen de broedkolonies en de voedselgebieden. Vanaf vissersschip  HK61 bemonsteren we in hetzelfde gebied vissen. We vissen daarvoor met een fijnmazig net (broedkor) aan het wateroppervlak, over de bodem en halverwege de
waterkolom op kleine vis die visdieven eten. Zo weten we precies waar zich prooivisjes bevinden en - nog belangrijker - waar die prooivisjes dicht genoeg aan het oppervlak voorkomen, zodat visdieven met een stootduik of laag scherend over het water er bij kunnen.’ [tekst loopt door onder afbeelding]

Bemonstering van kleine vis met de broedkor - Joep de Leeuw
Bemonstering met de broedkor - Joep de Leeuw

Met dit onderzoek brengen de onderzoekers ook de omstandigheden in kaart waaronder visjes bereikbaar zijn voor visdieven. Joep: ‘We denken dat de wind en de helderheid van het water daarbij een belangrijke rol spelen. In troebel water zwemmen kleine vissen als spieringen en jonge baarsjes hoger in de waterkolom, maar in helder water zitten ze meestal te diep voor visdieven. Toch foerageren grote aantallen visdieven in het heldere IJsselmeer. We denken dat baarzen, aalscholvers of futen tijdens hun jacht naar voedsel, de kleine visjes naar het oppervlak jagen zodat de visdieven deze uit het water kunnen halen.’

Voor hun onderzoek fotograferen de onderzoekers ook visdieven die hun kuikens voeden op Marker Wadden en ze meten de conditie van de kuikens. Zo ontstaat een compleet beeld van foerageergebieden, prooikeuze en het belang van vis voor de reproductie van visdieven.

Visdief met net gevangen spiering foto joep de leeuw
Visdief in actie - Joep de Leeuw